“Financiële ondersteuning door de overheid” aldus meneer Van Dale. Maar wat houdt subsidie nou eigenlijk in? Hoe komt een subsidie tot stand? En hoe kan je subsidies categoriseren? In deze blog gaan we back to basics en krijg jij uitleg over wat subsidies inhouden en wat de belangrijkste kenmerken zijn.
DE OFFICIËLE DEFINITIE VAN SUBSIDIE
De officiële definitie van subsidie is vastgelegd in de Algemene Wet Bestuursrecht in artikel 4.21 en luidt als volgt:
“Onder subsidie wordt verstaan: de aanspraak op financiële middelen, door een bestuursorgaan verstrekt met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten.”
Dit betekent dat:
- subsidie een financieel middel is
- subsidie voor specifieke activiteiten verstrekt wordt
- de term subsidie niet opgaat als de verstrekker in ruil producten of diensten van de aanvrager ontvangt.
Als subsidieconsultant geef ik aan bedrijven altijd de volgende definitie:
“Een subsidie is een financiële tool die de overheid verstrekt met bepaalde doelen voor ogen.”
Uit deze definitie blijkt direct dat een subsidie voortkomt uit bepaalde beleidsdoelstellingen. Dit betekent dat de oorsprong van de subsidie bepalend is voor welke projecten wel/niet subsidiabel zijn. Jouw project moet dus aansluiten op onderliggende doelstellingen om subsidie te verkrijgen.
HET DOEL VAN SUBSIDIE
De overheid stelt beleid op om binnen een periode specifieke doelen te bereiken met behulp van een vastgesteld budget. Om de vertaalslag te maken van abstract beleid naar impact in de praktijk – oftewel het behalen van de doelen – worden subsidieregelingen bedacht.
Dit betekent dat er voor uiteenlopende doelen subsidieregelingen bestaan, zoals het bevorderen van:
- technische innovatie
- kenniscreatie en wetenschappelijk onderzoek
- sociale cohesie
- cultuur en creativiteit
- samenwerking met het buitenland
- aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt
- werkgelegenheid
Kortom, elke subsidie heeft zijn eigen herkomst. Het belang hiervan komt tot uiting in de vraag van de subsidieverstrekker om in jouw subsidieaanvraag te beschrijven hoe het project bijdraagt aan de Nederlandse Topsectoren, internationale trends in jouw branche, de Regionale Innovatiestrategie (RIS3) in Regio-Zuid of juist Noord-Nederland of aansluit op andere belangrijke perspectieven of ontwikkelingen. Waarom is dit zo belangrijk? Omdat je de herkomst goed moet doorgronden om een subsidieaanvraag te kunnen schrijven die dé oplossing biedt voor het bereiken van deze doelen.
Tip: Wil je screenen of jouw project in aanmerking komt voor subsidie? Lees dan dit handige 5-stappenplan.
SUBSIDIABELE ACTIVITEITEN
Product- of dienstontwikkeling bestaat uit verschillende fasen, die weer onderverdeeld kunnen worden in separate activiteiten. Zo wordt er in principe gestart met een verkennende fase waarin vooronderzoek plaatsvindt en afgesloten met de commercialisatiefase waarvan marktintroductie een essentieel onderdeel uitmaakt. Enkele andere activiteiten zijn: het aantonen van het proof of principle, het bouwen van prototypes en het verrichten van testen in de praktijk. Elke subsidieregeling focust zich op een/meerdere specifieke fase(s) van de ontwikkelcyclus. Daarnaast bestaan er subsidies die niet gericht zijn op het ontwikkelen van producten of diensten, zoals voor de aanschaf van energiebesparende maatregelen als warmtepompen of voor het opzetten van een productielocatie in het buitenland.
Er bestaan onder meer subsidies voor de volgende activiteiten:
- haalbaarheidsstudies
- ontwikkeling
- testen
- samenwerking
- investeringen
- demonstreren
- exporteren
Ter illustratie: De overheid signaleert dat veel waardevolle kennis die door het mkb wordt opgedaan, uiteindelijk niet aangewend wordt om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen. Dit komt doordat ze de hoge ontwikkelkosten en daarmee gepaard gaande risico’s niet kunnen dragen. Om de kennis van mkb’ers te valoriseren wordt een subsidie in het leven geroepen die bedrijven financieel steunt om marktklare producten en diensten te realiseren. Dankzij de subsidie komen nuttige producten en diensten tot stand.
Overigens: Deze regeling bestaat echt en heet de OPZuid 1B2. Op dit moment staat deze aantrekkelijke subsidie open. Mkb-bedrijven kunnen tot uiterlijk 30 november 2018 een subsidieaanvraag indienen.
SOORTEN SUBSIDIES
Een subsidie kan vorm krijgen in verschillende gedaantes:
- Cash – de zak met geld
Bijvoorbeeld: voor het opzetten van een proeftuin voor open innovatie kan je aanzienlijke bedragen verkrijgen via de OPZuid 1B1.
- Fiscaal voordeel – zoals een premiekorting of korting op af te dragen belasting
Bijvoorbeeld: voor het ontwikkelen van technisch nieuwe producten of diensten kan je een aftrek ontvangen op de af te dragen loonheffingen via de WBSO.
- Voucher – een tegemoetkoming die je bij de subsidieinstantie kan verzilveren
Bijvoorbeeld: voor het inhuren van expertise om jouw export uit te breiden kan je een voucher scoren via de SIB-voucher.
- In natura
Voorbeelden hiervan zijn: voorlichtingen, netwerkevents en handelsmissies.
Daarnaast worden er garantstellingen, leningen en kredieten (al dan niet met vrijstelling van terugbetaling in het geval dat het project niet slaagt) aangeboden. Neem een kijkje op de site van de RVO om een indruk op te doen van de activiteiten en financieringsmogelijkheden.
ANDERE BELANGRIJKE KENMERKEN
De subsidiewereld is complex doordat elke regeling zijn eigen kenmerken heeft. Naast bovenstaande punten kan je subsidies categoriseren op de volgende punten:
- Aanvrager – Wie komt in aanmerking?
Sommige subsidies moeten per bedrijfsentiteit aangevraagd worden. Voor andere subsidies geldt dat je verplicht met een ander bedrijf moet samenwerken. Soms mag alleen mkb subsidie aanvragen of moet je loonheffing afdragen om van het subsidievoordeel te kunnen profiteren.
- Subsidiebedrag – Hoe hoog is het subsidiebedrag?
De ene subsidie is bestemd voor starters met een klein budget, terwijl de andere subsidie alleen voor omvangrijke R&D-projecten aangevraagd kan worden. Voor elke subsidieregeling is een subsidiepercentage vastgesteld. Op sommige subsidies zijn verplichte minimale of maximale subsidiekosten van toepassing.
- Duur openstelling – Hoe lang staat de subsidie open?
Subsidies – zoals de EIA en de WBSO – kunnen doorlopend aangevraagd worden, terwijl MIT-aanvragen alleen binnen een afgebakende periode aangevraagd kunnen worden. Zo gaat de MIT Haalbaarheid naar verwachting in april 2019 weer open en sluit deze officieel in september 2019 weer, alhoewel direct indienen raadzaam is.
- Frequentie openstelling – Hoe vaak staat de subsidie open?
Er bestaan langlopende programma’s die op regelmatige of onregelmatige basis opengaan. Vaak is het aantal aanvraagrondes afhankelijk van het (resterende) budget. Sommige regelingen openen slechts eenmaal en verdwijnen dan weer van het programma.
- Beoordelingswijze – Hoe wordt de subsidieaanvraag beoordeeld?
Aanvragen kunnen op de volgende manieren behandeld worden:
- First Come First Serve – wie het eerst komt, wie het eerst maalt
- Tender – alles dat binnen de openstelling binnenkomt wordt gelijktijdig in behandeling genomen
- Loting – op basis van een loting worden de aanvragen gerangschikt en vanaf nr. 1 in behandeling genomen
Heb jij je oog laten vallen op een subsidieregeling en wil je zelf aan de slag? Lees dan hier hoe je een kwalitatieve subsidieaanvraag opstelt.
Mocht je na het lezen van deze blog juist besloten hebben om het schrijven van de subsidieaanvraag aan een subsidieadviesbureau uit te besteden, dan helpen wij je graag verder. Neem contact met ons op en we bellen binnen 24 uur terug.
